नेपाल अब ६ प्रदेशसहितको संघीय मुलुक

काठमाडौं, श्रावण २४ । प्रमुख राजनीतिक दलहरुबीच संघीय प्रदेशको सिमांकन विवादमा सहमति भएको छ । दलहरुबीच ६ प्रदेश रहने गरी शनिबार राती ११ः४० बजे सिमांकनमा सहमति भएको हो ।

सहमतिको प्रतिवेदनमा प्रधानमन्त्रीसमेत रहेका नेपाली कांग्रेसका सभापति सुशील कोइराला, नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली, एकीकृत माओवादीका अध्यक्षपुष्पकमल दाहाल र फोरम लोकतान्त्रिकका अध्यक्ष विजयकुमार गच्छदारले हस्ताक्षर गरे ।

दलहरुले नवलपरासी, बाग्लुङ र रुकुम जिल्लालाई विभाजित गरेर अन्यलाई यथावत् राख्दै सबै प्रदेश भारतसँग जोडिने गरी प्रदेश सिमांकनको टुंगो लगाएका हुन् ।

६ प्रदेशको सिमांकनका सम्बन्धमा एकीकृत माओवादी र फोरम लोकतान्त्रिकले फरक मत प्रस्तुत गरेका छन् । कैलालीलाई अखण्ड सुदूरपपिश्चममा समावेश गर्ने विषयमा दुवै दलको फरक मत थियो ।

सिमांकनका विषयमा भएका सहमतिको प्रतिवेदन संवाद समितिमा पेश गर्ने तयारी भए पनि मधेसी जनअधिकार फोरम लोकतान्त्रिकका अध्यक्ष विजयकुमार गच्छदारले असन्तुष्टि जनाउँदै हस्ताक्षर नगरेपछि मध्यरातसम्म कुर्नु परेको थियो ।

तर अन्तिम समयमा आएर गच्छदारले सहमतिमा हस्ताक्षर गरे । हस्ताक्षर पछि विशेष समितिले परिमार्जित प्रतिवेदन राति साढे १२ बजे सैवैधानिक राजनीतिक संवाद तथा सहमति समितिमा पेस गरेको थियो । प्रतिवेदन माथि आइतबार ११ बजे बस्ने समितिको बैठकमा छलफल हुदैछ ।

सहमतिपत्रमा हस्ताक्षरपछि दलका नेताहरुले मुलुकले ठूलो उपलब्धी हासिल गरेको प्रतिक्रिया दिएका छन् । उनीहरुले अब संविधान बन्ने निश्चित भएको बताए ।

एक नम्बर प्रदेशमा मेची र कोसीका सबै जिल्ला तथा सगरमाथाका पहाडि जिल्ला जोडिएको छ । जसमा १३ जिल्ला समेटिएका छन । दोस्रो प्रदेशमा कुनै पनि पहाडी क्षेत्र नजोडिकन सप्तरीदेखि पर्सासम्मको भूभाग रहने छ । जसमा आठवटा जिल्ला छन् ।

त्यसैगरी तीन नम्बर प्रदेशमा जनकपुर अञ्चलका पहाडि जिल्ला, बागमती अञ्चल र नारायणीका मकवानपुर र चितवन रहेका छन् । उक्त प्रदेशमा पनि १३ वटा जिल्ला समेटिएको छ ।

प्रदेश चारमा गण्डकी अञ्चल, बाग्लुङको पश्चिमी भाग बाहेक धौलागिरी अञ्चल, लुम्बिनीको नवलपरासी जिल्लाको पूर्वी भाग गरी १० जिल्ला समेटिएको छ ।

प्रदेश ५ मा नवलपरासीको दाउन्ने पश्चिमको सबै लुम्बिनी, राप्तीमा सल्यानबाहेकका सबै जिल्ला र बाग्लुङको पश्चिम क्षेत्र राखिएको छ । जसमा १३ जिल्लाहरु समावेस छन् ।

त्यसैगरी भेरीको बाँके र बर्दिया बाहेक भेरी, सेती, महाकाली र कर्णाली अञ्चलको भूभागमा क्षेत्र नम्बर ६ प्रदेश फैलिएको छ । यो प्रदेश सबैभन्दा ठूलो बनेको छ । जसमा १७ जिल्ला समेटिएका छन् ।

प्रस्तावित प्रदेशहरु
प्रदेश १ः(ताप्लेजुङ, पाँचथर, इलाम, संखुवासभा, तेह्रथुम, धनकुटा, भोजपुर, खोटाङ, सोलुखुम्बु, ओखलढुङ्गा, उदयपुर, झापा, मोरङ र सुनसरी)

प्रदेश २ः (सप्तरी, सिराहा, धनुषा, महोत्तरी, सर्लाही, रौतहट, बारा र पर्सा )

प्रदेश ३ः (दोलखा, रामेछाप, सिन्धुली, काभ्रेपलान्चोक, सिन्धुपाल्चोक, रसुवा, नुवाकोट, धादिङ, चितवन, मकवानपुर, काठमाडौँ भक्तपुर र ललितपुर)

प्रदेश ४ः(गोरखा, लमजुङ, तनहुँ, कास्की, मनाङ, मुस्ताङ, पर्वत, स्याङजा, म्याग्दी, बाग्लुङ (पूर्वी भाग) र नवलपरासी(दाउन्ने पूर्व) )

प्रदेश ५ः (नवलपरासी (दाउन्ने पश्चिम), रुपन्देही, कपिलवस्तु, पाल्पा, अर्घाखाँची, गुल्मी, बाग्लुङ (पश्चिम भाग), रुकुम, सल्यान, रोल्पा, प्यूठान, दाङ, बाँके, बर्दिया)

प्रदेश नं ६ः (डोल्पा, डोल्पा, जुम्ला, मुगु, हुम्ला, कालीकोट, जाजरकोट, दैलेख, सुर्खेत, बाजुरा, बझाङ, डोटी, अछाम, दार्चुला, बैतडी, डडेल्धुरा, कञ्चनपुर र कैलाली)

•