तिब्बत जोड्ने दोस्रो रेल सञ्जाल बनाउँदै चीन

एजेन्सी , फागुन २३ गते | चीनले राजधानी बेइजिङ जोड्ने गरी दोस्रो रेल सञ्जाल निर्माण गर्ने तयारी गरेको छ । तिब्बतसँग जोड्ने दोस्रो रेल सञ्जाल निर्माण अभियानमा चीन लागेपछि त्यसलाई भारतमा खतराको सूचकको रुपमा हेरिएको छ ।

चीनले हिमालय क्षेत्र अन्तर्गतको तिब्बतलाई देशको अन्य भागमा जोड्नका लागि दोस्रो रेल सञ्जाल जोड्ने प्रोजेक्ट अघि बढाएपछि भारतमा चिन्ता बढेको हो ।

यो दोस्रो रेल सञ्जालले केबल चीनको तिब्बतलाई मात्र जोड्ने छैन, अर्कातिर उसको सीमामा सैनिकलाई तुरुन्त पुर्याउने रणनीतिक विकल्प बन्ने भएपछि भारतमा यसले चिन्ता बढाएको हो ।

राष्ट्रिय अर्थव्यवस्था र सामाजिक विकासमाथि १३ औं पञ्चवर्षीय योजना (वर्ष २०१६देखि २०२०) को मस्यौदा प्रारूपमा भनिएको छ, 'नयाँ रेल सञ्जाल तिब्बत स्वायत्तशासित क्षेत्रको राजधानी शहर ल्हासा र दक्षिण पश्चिमी चीनको सिचुआन प्रान्तको राजधानी चेन्गदुको बीचमा बनाइनेछ ।'

यो मस्यौदाको प्रारूप विचारका लागि राष्ट्रिय विधायिकालाई बुझाइएको छ । त्यहाँबाट अनुमति मिलेपछि यो योजना यसै सालबाट कार्यान्वयनमा आउनेछ ।

अहिले किंघाईबाट नेपाली सीमा र भारतसँग जोडिएको तिब्बतलाई रेल सञ्जालले जोडेको छ । यसको निर्माण सन् २००६ जुलाईमा मा शुरु भएको थियो । जम्मा एक हजार नौ सय ५६ किलोमिटर लामो यो रेल सञ्जाल संसारकै सबैभन्दा उचाईबाट गुज्रने सबैभन्दा लामो पठारी रेलमार्ग हो ।

ल्हासा आएको यो रेल सञ्जाललाई त्यसपछि तिब्बतको भित्री भाग हुँदै नेपाल र भारतको सीमाना नजिकसम्म ल्याइएको छ ।रेलवेको विस्तारसँगै चीनले हिमालय क्षेत्रमा पाँचवटा ठूला हवाई अड्डा पनि बनाइसकेको छ ।

तिब्बतमा सडक, रेल र हवाई सेवाको विस्तारबाट चीनको सीमाक्षेत्र भारतको अरुणान्चल प्रदेश र नेपालको सीमाक्षेत्रमा विकास अभियानका लागि सैनिक तथा श्रमिकलाई चाँडो ल्याउन चीनलाई सजिलो हुनेछ । चीनले भारतमा रहेको अरूणांचल प्रदेशलाई पनि दक्षिणी तिब्बतको भाग दाबी गर्दै आएको छ । - अन्नपूर्ण पोस्ट्ब्ट